خبرنگاران اوپک در منگنه کرونا و شیل - ایپتن

روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم سعید ساویز، نوشته است: هنری کیسینجر در کتاب نظم نوین جهانی از الگویی از نظم دهی و کنترل در جهان سخن به میان می آورد که پایه آن چند قرن پیشتر در اروپا بنیان نهاده شد. یکی از جذابیت هایی که در این متدلوژی نظم وجود دارد، تاکید بر هنر ایجاد همگرایی در سیاست ها، ارزش ها و تجارب واگرای موجود در بین ملت های مختلف جهان است. گمان نبرید که این همگرایی بناست تا با کار فرهنگی و صحبت و دعوت به یک الگوی تعیین نظم به وجود آید؛ در واقع نظم نوین جهانی سعی می کند با برنامه ها و سناریوهای تصمیم گیری چند لایه و مرحله ای هر رخداد و پیشامدی را مدیریت کرده و در نهایت هر پدیده ای ولو ناخوشایند و متفاوت با الگوی این منطق را به سوی منافع آن بچرخاند. نگارنده معتقد است که اوپک یک دهن کجی توسط کشورهای تولیدکننده نفت به استعمارگری هفت خواهران نفتی بود که در ابتدا توسط این نظم نوین جهانی چندان جدی گرفته نمی شد. شوک اول نفتی در 1973 و شوک دوم نفتی در 1979 باعث شد تا حجت را بر پدیدآورندگان این نظم تمام کند که اگر بناست تا پایه های این کاخ امپراتوری نلرزد باید کنترل اوپک در دست آنها باشد. البته خود کیسینجر در 1974 آغازگر یک گفت وگو با پادشاهی عربستان برای یک توافق دو طرفه و پایدار برد - برد بود که اتفاقا همان کلید حل معمای اوپک شد. شاید کسی فکر نمی کرد که روزگاری کشف یک منبع غیرمتعارف نفت یعنی همان نفت شیل امریکا را از یک مصرف کننده ویژه به یک رقیب برای به دست آوردن بازار مصرف تبدیل کند. شرایط اقتصاد تک محصولی بیشتر کشورهای عضو اوپک به گونه ای است که ضربان آن در قلب صنایع نفت و گاز می تپد و این همواره علتی است تا قیمت نفت یک دغدغه جذاب برای نشست های دوره ای اوپک باشد. از سه سال پیش که روس ها در قالب اوپک پلاس رو به همکاری با اوپک آوردند، این نشست ها همواره سعی داشت تا با اتخاذ تصمیماتی قیمت جهانی نفت را در کریدوری بین 50 تا 70 دلار به صورت با ثبات حفظ کند. در خلال همین سال ها نفت شیل توانست با تکیه بر دانش علوم زمین و حفاری و همچنین با معجزه ای به نام سرمایه بخش خصوصی، قیمت تمام شده برای هر بشکه نفت شیل را تا حداقل 30 دلار کاهش دهد. در واقع هر وقت که اوپک گامی به عقب برای تنظیم بازار و حفظ کریدور 50 تا 70 دلاری برداشت،نفت شیل یک گام به جلو برای جایگزینی در بازار به جای فضای خالی به وجود آمده برداشت.

حذف ونزوئلا و ایران با یک پایکوبی دیپلماتیک باعث شد تا جای خالی به وجود امده بین شیل امریکا، نفت روسیه و البته عربستان تقسیم شود و البته کشورهای تازه از جنگ رسته مانند عراق نیز از این غنیمت بی نصیب نماندند. قطع سفر به چین یعنی خبری از سرمایه گذاری جدید نیست و البته بقیه سهامداران خارجی در چین نیز ممکن است دیر یا زود اقدام به خروج سرمایه های خود از بازار چین کنند و همه اینها یعنی چین تقاضای بیشتری برای نفت و گاز نخواهد داد و البته وارداتش نیز به شدت محدود خواهد شد. در چنین شرایطی و در پی سقوط آزاد قیمت نفت، اوپک تصمیم گرفته تا یک جلسه پیش از موعد داشته باشد و احتمالا پیشنهاد کاهش 600 هزار بشکه دیگر را به اوپک و همکاران ارایه دهد، اما روس ها چندان موافق این موضوع نیستند، زیرا معتقدند که نفت شیل جای خالی این 600 هزار بشکه را پر خواهد کرد و البته این صورت ماجراست زیرا خواسته اصلی نواک، وزیر انرژی روسیه مستثنی شدن میعانات گازی روس ها از محاسبه در فرمول سهمیه نفت آنهاست و اگر اوپک با این مورد موافقت کند، چه بسا روس ها نیز کاهش تولید را بپذیرند. اما سرنوشت جدال اوپک با دو لبه قیچی شیل و کرونا چه خواهد شد؟ عده ای از کارشناسان معتقدند که اگر قیمت همچنان پایین بیاید، چه بسا سرمایه گذاران بخش خصوصی که در پی به دست آوردن سود رو به سرمایه گذاری در صنایع شیل آورده اند با همان سرعت ورود، اقدام به خروج از این بازار خواهند کرد و صنایع شیل ممکن است که ناگهان دچار فروپاشی شود. همچنین این حدس ها نیز وجود دارد که کرونا ویروس ممکن است به امریکا نیز برسد و حداقل تاثیری که بر آن کشور خواهد داشت این خواهد بود که برای کنترل شیوع آن صنعت امریکا نیز مانند صنعت چین به حالت نیمه تعطیل درآید مگر اینکه امریکایی ها از قبل هماهنگی های با شیوع این بیماری در کشورهای خاص انجام داده باشند.