آدم هایی که خونشان از بقیه رنگین تر است
به گزارش ایپتن، مینا یکی از مادرانی است که گروه خونی نادر دارد. بچه اولش سه سال و نیمه بوده که دوباره باردار و بچه سقط شده است. بعد از آن طی یک سال، سه سقط داشته و شرایط جسمی و روحی بدی را تجربه نموده است. با یک آزمایش اشتباه، متوجه نادر بودن خونش می گردد.
به گزارش، تالاسمی ماژور داشته و زمانی که بچه اولش را باردار می گردد، خون تزریق می نماید اما برخلاف دفعه های قبلی که خون تزریق می نموده دچار بدن درد، خونریزی، استخوان درد، کمردرد و تب و لرز شدید می شده، بعد از مراجعه به پزشک متوجه می گردد گروه خونی B مثبت که با آن بجهان آمده از این به بعد برایش مرگبار است. خون فرزندش هم بعد از آنکه به جهان می آید، نادر می گردد. نوزاد، کم خون بوده و بدون یاری دریافت از سازمان انتقال خون به او تزریق انجام می دهند و نوزاد از بین می رود.
مریم بعد از گفتن اینها، ادامه می دهد: کادر درمان بیمارستانی که این اتفاق در آن افتاد به حرف من و همسرم برای یاری دریافت از سازمان انتقال خون بی توجهی می کردند. به همین دلیل ما هم برای زایمان بچه دوم به بیمارستان دیگری مراجعه کردیم. هنگام تزریق خون، پلاک ضد حریقی که سازمان انتقال خون به من داده بود را به کادر بیمارستان نشان دادم. به نظر می رسید برای اولین بار با این پلاک روبرو می شوند چون آن را به یکدیگر نشان می دادند. به هر حال راضی شدند با سازمان انتقال خون تماس بگیرند که بلافاصله خونی که باید به من تزریق می شد، تامین گردد.
معمولا مادرهایی که نمی دانند مبتلا به خون نادر هستند و بدون مشورت پزشک باردار می شوند، فرزندان اولشان را از دست می دهند. اما وضعیت فروزان فرق می نماید. فرزندش هفت ماه و نیمه به جهان آمده است و از همان ابتدای تولد، مشکل وجود حفره در قلب داشته است. گروه خونی او O مثبت است. آنتی بادی هایی که از خون مادر در بدن نوزاد بوده در هشت ماهگی از بین رفته و خوشبختانه بچه تالاسمی هم ندارد. چند وقت پیش هم قلب بچه را عمل نموده اند و در حال حاضر مسئله ای ندارد.
مینا هم یکی دیگر از مادرانی است که گروه خونی نادر دارد. بچه اولش سه سال و نیمه بوده که دوباره باردار و بچه سقط شده است. بعد از آن طی یک سال، سه سقط داشته و شرایط جسمی و روحی بدی را تجربه نموده است. با یک آزمایش اشتباه، متوجه نادر بودن خونش می گردد.
گروه خونی های نادر یکباره کشف می شوند و حاصل ازدواج های فامیلی و تغییرات ژنتیکی هستند. گاهی خودمان می دانیم چه گروه خونی داریم اما ممکن است بعد از بروز یک حادثه یا اهدای خون متوجه این موضوع شویم. آنهایی که هم اکنون می دانند گروه خونی نادری دارند، این چنین متوجه این موضوع شده اند. سازمان انتقال خون با آزمایش 30 تا 40 هزار واحد خون های اهدایی به صورت اتفاقی گروه های خون نادر را کشف می نماید. همچنین پزشکان، زنان بارداری را که سقط مکرر دارند، به سازمان انتقال خون معرفی می نمایند و بعد از انجام آزمایشات متوجه گروه خونی نادرشان می شوند.
اگر در یک جامعه عمومی با جمعیت 5 تا 10 هزار نفری، آنتی ژن خاصی دیده نگردد، این گروه خونی کمیاب محسوب می گردد. اما اگر در همین جمعیتی که در یک منطقه جغرافیایی وجود دارند، آنتی ژن خاصی دیده نگردد این گروه خونی بسیار نادر محسوب می گردد.
بشیر حاجی بیگی - سخنگوی سازمان انتقال خون - درباره خون های نادر به ایسنا می گوید: چهار جمعیت عمومی کشور گروه های خونی A و B ،AB ،O دارند که هر کدام مثبت و منفی هستند. در کشور ما 90 درصد مردم گروه خونی مثبت و 10 درصد گروه خونی منفی دارند. در میان اهدانمایندگان خون در کشور، گروه های خونی O مثبت 33 تا 34 درصد، A مثبت 26 تا 27 درصد، B مثبت 23 تا 24 درصد و AB مثبت 7 تا 8 درصد هستند که روی هم رفته این چهار گروه 90 درصد گروه های خونی را تشکیل می دهند. گروه خونی O منفی نیز صفر تا 4 درصد، A منفی 2 تا 3 درصد، B منفی 2 درصد و AB منفی زیر یک درصد هستند. جمع این چهار گروه خونی هم به 10 درصد می رسد.
او بمبئی را مشهورترین گروه خون نادر معرفی و اضافه می نماید: 360 نوع گروه خونی برای انسان شناخته شده است. گروه خون بمبئی همان O مثبت یا منفی است که آنتی ژن H را ندارد و به دلیل شرایط و تغییرات ژنتیکی به وجود آمده است. اگر روی سطح گلبول های قرمز کسی آنتی ژن A باشد می گویند گروه خونی او A است و اگر آنتی ژن آن B باشد می گویند گروه خونی او B است. اگر هر دو آنتی ژن را داشته باشد، گروه خونی او AB است. هر کسی که هیچکدام را نداشته باشد گروه خونی اش O است. گروه خونی چِلانو از دیگر گروه های خونی نادر است. 12 نفر با این گروه خونی در ایران وجود دارند که بیشتر آنها ساکن هرمزگان و تهران هستند. B// هم یکی دیگر از گروه های خونی نادر است که 9 نفر با این گروه خونی در ایران زندگی می نمایند. 45 نفر با گروه خونی بمبئی، دو نفر با گروه خونی RH NULL، یک نفر با گروه خونی لوتِران و یک نفر دیگر هم با گروه خونی KPB منفی که نادرترین گروه خونی محسوب می گردد، در ایران شناسایی شده اند. KPB منفی آخرین گروه خونی است که اخیرا شناسایی شده است. شیوع گروه خونی بمبئی چهار در یک میلیون جمعیت انسانی است. از هر 10 هزار نفر هندی، یک نفر گروه خونی بمبئی دارد و این گروه خونی برای نخستین بار در هند کشف شده است.
سخنگوی سازمان انتقال خون می گوید: این سازمان، پلاک های ضد حریقی را برای افرادی با گروه خونی های نادر آماده نموده است که صاحبان این گروه ها باید آن را به گردن داشته باشند تا اگر اتفاقی برایشان افتاد، گروه های امدادی و مراکز درمانی متوجه حساس بودن وضعیت فرد مسدوم بشوند. این احتمال وجود دارد که هر روز به تعداد افرادی با گروه های خون نادر اضافه گردد. بیشتر افرادی که گروه خونی نادر دارند در استان های فارس، هرمزگان، مازندران، اصفهان، تهران، یزد، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و آذربایجان شرقی زندگی می نمایند.
حاجی بیگی با بیان اینکه شاید این گروه های خونی نادر از قدیم بوده اند و حالا شناسایی شده اند، اضافه می نماید: شاید هم این گروه های خونی حاصل مسافرت ها و به واسطه ارتباط دریایی در جنوب کشور با کشورهای دیگر جهان یا ازدواج های فامیلی شکل گرفته و شیوع پیدا نموده اند. بعد از شناسایی افراد با این گروه های خونی، وظیفه سازمان انتقال خون، تامین خون برای این افراد است. به همین دلیل پلاک های نسوزی به این افراد می دهیم تا بعد از به وجود آمدن حادثه ای، بیمارستان بداند گروه خونی این افراد نادر است و هر خونی نباید به آنها تزریق گردد. اینکه فرد متوجه وضعیت خاص خودش باشد یک موفقیت محسوب می گردد.
او همچنین درباره آشنایی پزشکان و کادر درمانی بیمارستان ها با پلاک های سازمان انتقال خون و افرادی با گروه خونی نادر اظهار می نماید: پزشکان معمولا بعد از دیدن این پلاک متوجه خاص بودن این افراد می شوند.
سخنگوی سازمان انتقال خون اعلام می نماید: در سال 1389 انجمن بین المللی انتقال خون جهان در نامه ای رسمی، ایران را به عضویت کارگروه علمی خون های نادر درآورد. در حال حاضر نیز بهترین و پیشرفته ترین خدمات گروه خونی و سرولوژی اختصاصی در آزمایشگاه ایمونوهماتولوژی سازمان انتقال خون ایران برای بیماران انجام می گردد.
حاجی بیگی با بیان اینکه ایران جزء 23 کشور عضو انجمن ملی گروه های خونی نادراست، ادامه می دهد: ایران جزء سه کشور برتر خون های نادر نیز به شمار می رود که در همین زمینه در منطقه آموزش هم می دهد. کشور انگلیس نیز یکی دیگر از این کشورهاست. کشورهای ژاپن، ایران، چین، سنگاپور و تایوان از آسیا عضو این انجمن هستند. انگلیس، آلمان، هلند، سوئیس، ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، فنلاند، سوئد، آمریکا، برزیل و آفریقای جنوبی نیز از جمله اعضای دیگر این انجمن هستند. ایران شانزدهمین کشوری بود که عضو انجمن بین المللی خون های نادر شد. انجمن بین المللی انتقال خون هم در آمستردام هلند است. آزمایشگاه رفرانس بین المللی گروه خون سازمان بهداشت نیز در انگلیس مستقر است.
تعاملات بین الملی ایران در زمینه خون های نادر امکانات خوبی را برای مردم کشورمان فراهم نموده است. به گفته علی اکبر پورفتح الله مدیرعامل سازمان انتقال خون اگر نمونه خون نادر شخص در ایران شناسایی نگردد، کشورهای عضو انجمن بین المللی خون های نادر در این زمینه همکاری می نمایند و در صورت وجود نمونه در بانک خون نادر هر یک از این کشورها، خون مورد احتیاج تامین می گردد. تا کنون هزار اهدانماینده خون نادر در بانک خون های نادر کشور ثبت شده است.
مدیریت مصرف خون هم یکی از مسائلی است که به اندازه کافی در ایران مورد توجه قرار نمی گیرد و حتی مدیرعامل سازمان انتقال خون هم نسبت به آن نقد دارد: در کشورهایی که مدیریت مصرف خون انجام می گیرد، به ازای هر دو کیسه خون درخواستی برای عمل جراحی، یک کیسه مصرف می گردد در حالی که در ایران از هر 9 درخواست خون تنها یک کیسه آن به مصرف می رسد که نشانه نبود مدیریت خون در بیمارستان هاست. این در حالی است که برای بیمار دارای خون نادر تجویز هر گروه خونی دیگر حتی گروه خون O منفی می تواند خطرات مرگباری را به همراه داشته باشد.
همه خون های اهدایی به مدت 48 روز در یخچال های مخصوص قابل نگهداری هستند و پس از آن معدوم می شوند. بودجه لازم برای این کار را هم دولت تامین می نماید.
منبع: ایسنا
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان