جامع ترین راهنمای روش نگهداری پیراکانتا - ایپتن

برای آن دسته از دوستانی هم که می خواهند پذیرای زیبایی این گیاه در داخل خانه خود باشند یا به درختچه های زینتی علاقه مند هستند، شرایط نگهداری از بونسای پیراکانتا را شرح دادیم. اگر دوست دار گیاهان هستید و می خواهید اطلاعات خود را کامل کنید؛ یا قصد دارید این گیاه را تهیه کنید و در پی نکات آن هستید، جای درستی آمده اید. این بلاگ، برای شماست. روش نگهداری پیراکانتا را با تمام نکاتش برای شما نوشتیم؛ به هیچ وجه خواندنش را از دست ندهید.

پیراکانتا در یک نگاه

• نام رسمی/علمی: پیراکانتا
• دیگر نام های رایج: شیرخشت
• نوع گیاه: درختچه/بوته
• منطقه بومی: اروپا، آسیای جنوب شرقی، تایوان، چین
• شرایط برگ دهی: همواره سبز
• رنگ گل: سفید
• میوه: توت های نارنجی/زرد/قرمز
• زمان کاشت: پاییز و بهار
• زمان گل دهی: از نیمه دوم خرداد تا اوایل مهر
• زمان هرس: از نیمه اول اسفند تا نیمه اول اردیبهشت
• نور خورشید: نور کامل/سایه جزئی
• ارتفاع: 2.5 تا 4 متر
• وسعت: 2.5 تا 4 متر
• نوع خاک: سازگار با بیشتر خاک ها
• رطوبت: خاک مرطوب با زهکشی مناسب
• pH خاک: در حالت ایده آل بین 5.5 تا 7.5

روش نگهداری از گیاه پیراکانتا

هر گیاه، دنیای مخصوص به خودش را دارد. پیراکانتای دوست داشتنی هم از این قاعده مستثنی نیست. اگر نکات و روش نگهداری پیراکانتا را بدانید و البته به خوبی رعایت کنید، به راحتی می توانید این گیاه زیبا را در خانه خود داشته باشید و از تماشاش لذت ببرید. برای آشنایی با دنیای پیراکانتای شگفت انگیز آماده اید؟ پس به سراغ خواندن ادامه متن بروید.

گونه مناسب را انتخاب کنید

پیراکانتا گونه یا در اصطلاح درست آن، رقم های گوناگونی دارد که در شکل و بعضی ویژگی ها با هم تفاوت دارند. ابتدا باید آن گونه ای را که مناسب شرایط و سلیقه شماست، انتخاب کنید. بعضی از مناسب ترین رقم های پیراکانتا از این قرارند:

· Apache

رشد طولی و عرضی آن به ترتیب تا 1.5 و 1.8 متر می رسد و توت هایی به رنگ قرمز دارد.

· Fiery Cascade

رشد تا ارتفاع 2.4 و عرض 2.7 متر با توت های نارنجی که به تدریج قرمز می شوند.

· Mohave

می تواند تا ارتفاع و عرض 3.7 متر هم برسد. رنگ توت های آن نارنجی-قرمز است.

· Teton

در برابر سرما مقاوم است. تا ارتفاع 3.7 و عرض 1.2 متر رشد می نماید. توت های آن به رنگ زرد است.

· Gnome

تا ارتفاع 1.8 و عرض 2.4 متر رشد می نماید. توت های آن پرتقالی رنگ و در برابر سرما مقاوم است. کمی بیشتر از گونه های دیگر مستعد ابتلا به بیماری ست.

· Lowboy

کم تر از یک متر رشد می نماید؛ اما بسیار توسعه می یابد. رنگ توت های آن پرتقالی و نسبت به آفت ها و بیماری ها بسیار ضعیف است.

زمان کاشت را معین کنید

برای کاشت در پاییز یا بهار برنامه ریزی کنید. بر اساس اصول روش نگهداری پیراکانتا، از ابتدا تا نیمه های پاییز زمان مناسبی برای کاشت آن است. اگر از این فصل گذشت، برترین زمان بعدی برای کاشت، اوایل بهار است. پس اگر قصد کاشت این گیاه را در حیاط یا گلدان خود دارید، حتما شرایط را برای این بازه زمانی آماده کنید. در حالت دیگر می توانید درختچه هایی را که در بازار هستند تهیه کنید.

محل کاشت را انتخاب کنید

در انتخاب مکان کاشت پیراکانتا، حتما به شرایط تابش خورشید توجه کنید. برترین روش نگهداری پیراکانتا، قراردادن در نور مناسب خورشید است. تمامی گونه های پیراکانتا، زمانی که از نور کامل خورشید برخوردارند، برترین رشد و عملکرد را دارند. مناطقی هم که سایه جزئی دارند برای بیشتر گونه های این گیاه، مناسب است. از مناطقی که در معرض کامل تابش آفتاب غربی قرار دارند، بپرهیزید؛ زیرا تابش خورشید بسیار زیاد است و می تواند موجب آسیب به گیاه گردد.

به خاک مناسب توجه کنید

در روش نگهداری پیراکانتا، به زهکشی و pH خاک توجه کنید. به طور کلی، این گیاه تطبیق خوبی با انواع خاک دارد. مهم ترین نکته در انتخاب خاک، توجه به زهکشی آن است. هرچه زهکشی خاک بهتر باشد، به رشد و سلامت گیاه یاری می نماید.

هرچه قدر مواد مغذی خاک بیشتر باشد یا به عبارتی خاک حاصلخیز باشد، باعث می گردد که درختچه حالت بوته ای پیدا کند. این روش نگهداری پیراکانتا موجب می گردد که گیاه در برابر بیماری ها ضعیف تر گردد و میوه کم تری به بار آورد. توجه داشته باشید که برترین pH خاک برای پیراکانتا، بین 5.5 تا 7.5 است؛ یعنی هرچه قدر خک خنثی تر و متمایل به اسیدی باشد، کیفیت بهتری دارد.

راهنمایی گیاه به سمت دیوار یا حصار را در نظر بگیرید

یکی از نکات مهم در روش نگهداری پیراکانتا، توجه به راهنمایی رشد گیاه است. بیشتر گونه های پیراکانتا، در صورتی که به درستی راهنمایی نشوند، تمایل به گسترده ترشدن دارند. اگر درختچه های این گیاه را در نزدیکی حصار یا دیوار قرار دهید، به سمت رشد عمودی راهنمایی می شوند.

پیراکانتا، خارهای تیز و خطرناکی دارد؛ با این حال، رشد عمودی گیاه موجب می گردد که این خارها در دسترس قرار نگیرند و آسیبی برای شما نداشته باشند. درست ترین روش نگهداری پیراکانتا در کنار دیوار یا حصار ، کاشت آن با فاصله 30 تا 40 سانتی متری از دیوار است. ممکن است خاکِ کنار دیوار خشک باشد؛ پس به رطوبت خاک توجه داشته باشید.

مراحل کاشت درختچه پیراکانتا

1. چاله ای دوبرابر گره ریشه گیاه پیراکانتا حفر کنید. برای تخمین مقدار چاله، می توانید از ابعاد همان ظرفی که گیاه در آن نگهداری می گردد، بهره ببرید. عمق چاله، تقریبا با عمق ظرف برابر است.
2. با احتیاط گیاه را از ظرف خارج کنید. حتما توجه داشته باشید تا آسیبی به ریشه یا خود گیاه وارد نگردد.
3. گیاه را به چاله ای که حفر کردید، منتقل کنید. پیراکانتا باید در مرکز چاله کاشته گردد. حتما حواستان باشد که عمق چاله با عمق ظرف یکسان باشد. اگر بخش زیادی از ساقه با خاک پوشانده گردد، گیاه را ضعیف می نماید و ممکن است از بین برود.
4. پس از کاشت پیراکانتا، مقدار کمی کود آلی در اطراف خاک آن بریزید. می توانید به مقدار یک مشت، از پودر استخوان بهره ببرید. با دستان خود یا چنگک باغچه، به آرامی کود را با خاک اطراف مخلوط کنید. در این روش نگهداری پیراکانتا، پودر استخوان یک کود آلی برای افزایش فسفر خاک است. البته می توانید از کودهای دیگر هم که دوز بالایی از فسفر را دارند بهره ببرید.
5. اگر می خواهید چندین درختچه بکارید، حتما به فاصله آن ها توجه کنید. پیراکانتاهایی که در یک ردیف قرار دارند، باید با فاصله 60 تا 90 سانتی متری از هم کاشته شوند. فاصله هر ردیف هم باید بین 70 تا 100 سانتی متر باشد.
6. یکی دیگر از نکته های مهم در روش نگهداری پیراکانتا، توجه به آبیاری منظم آن است. پس از کاشت گیاه، خصوصا در ماه اول، باید به طور مداوم آن را آبیاری کنید؛ چون پیراکانتا در باغچه کاشته شده است، به آبیاری بیشتری نسبت به حد معمول احتیاج دارد. خاک باید هر روز کمی آب دریافت کند؛ برای همین مهم است که حواستان به شرایط آب وهوا باشد تا در روزهای بارانی، از آبیاری آن خودداری کنید.

روش نگهداری از درختچه پیراکانتا

تا این جا، به نکاتی پرداختیم که روش نگهداری پیراکانتا را پیش از کاشت و در زمان کاشت بیان می کرد. در این بخش، آن اصول و قواعد مهم روش نگهداری از درختچه پیراکانتا را نوشته ایم که مربوط به پس از کاشت آن است. به خوبی این نکات را بخوانید تا با ابعاد و زوایا نکات روش نگهداری پیراکانتا آشنا شوید.

تعادل در آبیاری را حفظ کنید

همواره این بیت از حکیم فردوسی را در خاطر داشته باشید: کسی کو میانه گزیـند ز کار / پسـند آیـدش گـردش روزگار رعایت اصل تعادل، حکایت همان پیشگیری به جای درمان است. گیاه پیراکانتا، می تواند تا یک هفته بدون آبیاری و باران دوام بیاورد؛ اما اگر بیش از آن بارانی نبارید و از آب هم خبری نبود، حتما خودتان خاک اطرافش را تا اشباع کامل، آبیاری کنید.

اصول روش نگهداری پیراکانتا می گوید اگر مشاهده کردید که برگ های گیاه در حال ریزش هستند، به احتمال زیاد می خواهد به شما بگوید که آب کافی دریافت نکرده است و جانی برای نگه داری برگ ها ندارد. حال اگر برگ ها سبزی خود را از دست دادند و رنگ و رویشان زرد یا ساقه آن کمی نرم شد، نشان دهنده آن است که زیاده روی در آبیاری، امانشان را بریده است.

پیراکانتا را به راه راست راهنمایی کنید!

اگر می خواهید که گیاه در جهت خاصی راهنمایی گردد، با رعایت نکات ساده روش نگهداری پیراکانتا، می توانید این کار را انجام دهید. بیشتر گونه های پیراکانتا، به قدری مستحکم هستند که بدون احتیاج به یاری، می توانند خود را در مقابل دیوار یا حصار نگه دارند و در جهت عمودی رشد نمایند؛ اما استفاده از نیروی یاریی، طبیعتا خوشایندتر است.

می توانید در امتداد دیوار، سیمی بکشید و گیاه را با مفتول یا ریسمانی، به آن سیم متصل کنید تا در جهت مطلوب شما رشد کند. اگر پیراکانتا را در کنار حصار کاشتید، احتیاج به سیم کشی اولیه هم نیست. تنها باید گیاه را به همان حصار ها متصل کنید.

از خاک و ریشه ها محافظت کنید

نکته مهم دیگر در روش نگهداری پیراکانتا این است که یک لایه 5 سانتی متری از مالچ (ترکیبی از کاه، خاک اره، برگ و…) را در اطراف پای هر درختچه پیراکانتا پخش کنید. مالچ رطوبت خاک را حفظ می نماید؛ در نتیجه در هوایی که بسیار خشک است، از ضعیف شدن ریشه گیاه جلوگیری می نماید. پاشیدن مالچ در پای گیاه، می تواند نگرانی شما را بابت یخ زدگی زمین در زمستان های سرد، رفع کند.

با احتیاط به سراغ کود بروید

در روش نگهداری از درختچه پیراکانتا، حتما اصول کوددهی آن را رعایت کنید. معمولا برای این گیاه، کوددهی ضروری نیست؛ چه بسا که ضرر کودهای غنی از نیتروژن بیشتر از منفعت آن است. نیتروژن، موجب رشد غیرطبیعی برگ های پیراکانتا می گردد. این رشد بیش از حد، علاوه بر این که میوه دهی را کم می نماید، می تواند زمینه های ابتلا به آفت و بیماری را فراهم کند.

اگر احساس کردید که گیاه شما به کود احتیاج دارد، به سراغ آن دست از کودهایی بروید که حاوی نسبت یکسانی از نیتروژن، فسفر و پتاسیم هستند. حتی بهتر است که نسبت فسفر و پتاسیم بیشتر هم باشد. برترین زمان کوددهی، یک بار در اوایل بهار و بار دیگر در اواخر تابستان است.

از اصل پیرایش غافل نشوید

اگر نمی خواهید که در انبوهی از شاخ وبرگ های پیراکانتا محو و از طرفی، با یک بوته آشفته در حیاط خود روبرو شوید، حتما قیچی باغبانی را در دست بگیرید و به اصلاح گیاه خود بپردازید. اصول روش نگهداری پیراکانتا می گوید که این گیاه، احتیاج به 3 اصلاح در سال دارد. تیغ و قیچی دست شماست و می توانید هر زمان که دوست داشتید این کار را انجام دهید؛ اما باغبان های حرفه ای، فوت فن های خاص خودشان را برای این کار دارند.

بسیاری از باغبان ها، هرس این درختچه ها را در اواسط بهار، اوایل تا اواسط پاییز و اواخر پاییز تا اوایل زمستان انجام می دهند. البته که هرچیزی علتی دارد. از زمانی که زمستان به استقبال بهار می رود تا اواسط خود بهار، این گیاه در حال رشد است. بهتر است تا انتها این رشد و رویش های تازه صبر کنید.

از رشد های تازه، حداقل چند گل را باقی بگذارید تا میوه ها را از دست ندهید. این را در نظر داشته باشید که میوه ها، فقط از جوانه هایی که حداقل یک سال از رویش آن ها گذشته باشد حاصل می شوند. اجازه دهید میوه ها تا اواسط پاییز رشد نمایند و بعد به سراغ اصلاح برگ ها بروید تا میوه ها در معرض هوا قرار گیرند و پوسیده نشوند. از اواخر پاییز هم به سراغ اصلاح شاخ وبرگ بروید تا زیبایی توت ها را برجسته کنید.

به جنگ آفت ها بروید

هر موجود زنده ای محتمل است که گرفتار آفت خاص خودش گردد. فلس ها، کنه های توری، شته ها و کنه های عنکبوتی، چهار آفت اصلی هستند که ممکن است پیراکانتای شما را گرفتار خود نمایند. در روش نگهداری از درختچه پیراکانتا، هر زمان که گیاه شما دچار آفت شد، سریعا یک آفت کش مناسب را انتخاب کنید و براساس دستورالعملی که روی آن قرار گرفته است، عمل کنید. اگر می خواهید که از میوه های پیراکانتا بهره ببرید، حتما به ارگانیک بودن آفت کش توجه کنید.

پیشگیری بهتر از درمان است

بعضی از آفت ها هستند که وقتی گیاه به آن ها مبتلا شد، راه درمانی ندارند. در بعضی موارد شاید بگردد با آفت کش از پیش روی آن جلوگیری کرد؛ اما قطعی نیست. پس برترین کار این است که از همان ابتدا، کار درست را انجام دهید. آن گونه یا رقمی را انتخاب کنید که در برابر آفت و بیماری مقاوم است و سپس تمامی مراحل روش نگهداری پیراکانتا را به درستی اجرا کنید. نگران نباشید؛ احتمال ابتلا به آفت های بدون درمان، بسیار کم است.

شرایط نگهداری بونسای پیراکانتا

بونسای یا دارسان، یک هنر چند هزار ساله ژاپنی ست که با ایجاد تغییراتی در یک گیاه چوبی در حال رشد، آن را تبدیل به درختچه ای می نماید که شمایل کامل و البته زیبایی از یک درخت دارد. گیاه پیراکانتا را هم می توان برای هنر بونسای استفاده کرد و از تماشا شکوه خیره نماینده آن لذت برد. نکات مشابهی با روش نگهداری پیراکانتا در حیاط و فضای باز دارد. در این بخش، به بیان مختصری از شرایط نگهداری بونسای پیراکانتا می پردازیم.

خاک مناسب

زهکشی مناسب، حرف اول را در شرایط نگهداری بونسای پیراکانتا می زند. برای زهکشی مداوم، به یک خاک متخلخل و سبک احتیاج است. بعلاوه، خاک باید نسبت مناسبی از مواد آلی را داشته باشد تا بتواند آن گل های زیبا و میوه های معروفش را به همه نشان دهد. می توانید از ترکیب 40 درصد خاک آلی و 60 درصد سنگدانه معدنی بهره ببرید. مطمئن شوید موادی که برای خاک استفاده می کنید، بدون حشرات و آفت باشند.

مکان نگهداری

در میان درختان مینیاتوری، بونسای پیراکانتا مقاوم تر است. برای همین می توانید آن را در داخل یا خارج از محیط خانه خود نگهداری کنید. این گیاه، تا دمای 10 درجه سانتی گراد را می تواند تحمل کند؛ پس بر اساس شرایط آب وهوایی، خودتان تصمیم بگیرید که در چه زمانی، در کدام محیط قرار گیرد. حواستان باشد که در معرض بادهای شدید نباشد تا آسیبی به برگ های آن ها وارد نگردد.

یکی از مهم ترین شرایط نگهداری بونسای پیراکانتا، نور خورشید است. محیط ایده آل این گیاه، یک اتاق خنک و بدون گرمایش مصنوعی است. یک اتاق یا نقطه آفتاب گیر در خانه شما، دقیقا هما ن جایی ست که این گیاه احتیاج دارد. از تهویه مناسب اتاق غافل نشوید تا بونسای پیراکانتای شما، گرفتار آفت های قارچی نگردد.

آبیاری بونسای پیراکانتا

همان طور که مرطوب بودن دائم خاک از نکات مهم روش نگهداری از درختچه پیراکانتا در فضای باز است، شرایط نگهداری بونسای پیراکانتا هم از این قاعده مستثنی نیست. آبیاری بونسای مانند هر گیاهی، در فصل های متفاوت، نکات خودش را دارد. به عنوان مثال، در دو فصل اول گرم سال که زمان گل دهی گیاه است، حداقل هفته ای یک بار باید رطوبت خاک گلدان چک گردد. اگر خاک تا یک بند انگشت شما همچنان خشک بود، احتیاج به آبیاری دارد.

یکی از سوال های همیشگی افرادی که به نگهداری از گل و گیاه می پردازند این است که تا چه مقدار باید آبیاری کرد؟ این جاست که اهمیت زهکشی مناسب خاک دیده می گردد. اگر زهکشی به درستی انجام گردد، تا زمانی که آب از سوراخ های زهکش گلدان خارج گردد، به آبیاری ادامه دهید. در دو فصل سرد بعدی، باید دو الی سه بار در ماه، به آنالیز رطوبت خاک بپردازید و صدالبته از مقدار آب هم کم کنید؛ اما هرگز از مرطوب بودن خاک غافل نشوید.

استراتژی در هرس بونسای

این گیاه دوست داشتنی، به خوبی خودش را به همان شکلی که شما بخواهید درمی آورد. تنها کافی ست تا نکات هرس آن را بدانید. توصیه می کنیم کمی هم به تحقیق و مطالعه سبک های هرس بونسای مشغول شوید تا مانند یک شخص حرفه ای این کار را انجام دهید. یکی از سبک هایی که پیراکانتا می تواند نسبت به سایر بونسای ها تحمل کند، سبک آبشاری ست.

اگر هم نخواستید به صورت تخصصی آن را هرس کنید، توصیه می کنیم که هرس اولیه را انجام دهید؛ زیرا به سلامت و رشد گیاه بسیار یاری می نماید. در ابتدای بهار و انتهای تابستان هر سال، شاخه های قدیمی و شنماینده را بردارید.

زمانی که پیراکانتا به علت تغذیه نامناسب، وجود بعضی از آفت ها یا تعویض گلدان، شرایط متزلزلی دارد، هرس کردن می تواند به بهبود شرایط یاری کند. با حذف بعضی از گل ها می توانید تمرکز گیاه را بر رشد برگ ها و شاخه ها معطوف کنید. البته از بار میوه آن هم کم می گردد.

در کمین بودن آفت ها

از آن جایی که هیچ زیبایی بی دردسر نیست، بونسای پیراکانتا هم به وسیله آفت های زیادی تهدید می گردد. بعضی از مهم ترین این آفت ها شامل موارد زیر است:

• حشرات فلس دار
• شته ها
• آتشک
• کنه های عنکبوتی
• کرم پیله ساز
• کرم برگ

بسیاری از این آفت ها، با مواد شیمیایی یا حتی ارگانیک، مانند آفت کش ها رفع می شوند. درست مانند روش نگهداری پیراکانتا در فضای باز، کافی ست تا آفت کش مناسب را تهیه و براساس دستورالعمل آن اقدام کنید.

در بین این موارد، آتشک ها از جدی ترین تهدید ها هستند؛ چون راهی برای درمان آن وجود ندارد. آتشک، یک بیماری قارچی ست که برگ های گیاه را می سوزاند. با این حال، می توانید از راه های پیشگیری بهره ببرید.

حواستان به خاک و محیط اطراف گیاه باشد. اگر هرگونه حشره ای دیدید، به سرعت آن را بردارید. بر اساس روش نگهداری پیراکانتا، بونسای این گیاه را نباید در کنار دیگر درختچه های پیراکانتا قرار داد. همواره قبل و پس از دست زدن به گیاه، دستان خود را بشویید. با آبیاری منظم و درست، ایجاد محیط مناسب و رعایت روش درست نگهداری پیراکانتا، می توانید با خیال راحت از داشتن گیاه خود لذت ببرید.

جان کلام این که…

پیراکانتا از آن گیاهان همه چیزتمامی است که می توانید در خانه تان نگهدارید. اگر در پی زیبایی حیاط خانه خود و خصوصا پرچین های آن هستید، یک گزینه عالی است. هم با گل هایش محیط را زیبا و هم با میوه هایش، لذت چیدن آن توت های خوش رنگ را دوچندان می نماید. یک گیاه همواره سبز است که در هر فصل از سال، همراه همیشگی شماست.

بعلاوه می توانید آن را در داخل خانه خود داشته باشید. شرایط نگهداری بونسای پیراکانتا را که برای شما نوشتیم. به شما قول می دهیم که اگر به خوبی آن را اجرا کنید، یک بونسای زیبا و خیره نماینده را در دل خانه خود داشته باشید. دست به کار شوید و اگر ابزار اولیه گل کاری و باغبانی مانند بیلچه، قیچی هرس، گلدان و غیره را ندارید، می توانید در خبرنگاران سفارش دهید و بی دردسر، دم در خانه خود تحویل بگیرید. اگر سوال یا تجربه ای دارید حتما برای ما بنویسید.